Les ‘basis’- wat is dat?

Dit jaar staat er voor de leerlingen een nieuw vak in hun rooster: een les ‘basis’. Dit uur is in het leven geroepen om de basisvaardigheden van leerlingen te versterken. Onder de basisvaardigheden wordt verstaan: taalvaardigheid, rekenvaardigheid en burgerschap. Afhankelijk van de jaarlaag heeft elke leerling één of twee uur een les ‘basis’. Tijdens deze les zijn de leerlingen in stilte aan het lezen en werken ze aan hun andere basisvaardigheden.

Doel van lezen tijdens de les ‘basis’

Goed lezen en leesplezier versterken elkaar. Betere lezers vinden lezen leuker, leerlingen die lezen leuk vinden, lezen beter. Als leerlingen plezier beleven aan lezen, gaan ze meer lezen, leren ze meer, gaan ze moeilijkere teksten lezen, leren weer meer. Het lezen creëert zo een spiraal omhoog. Het doel van het lezen in de lessen ‘basis’ is daarom vooral het vergroten van het leesplezier bij leerlingen.

De ervaring leert dat leerlingen de laatste jaren steeds meer moeite hebben met het beantwoorden van toetsvragen, omdat ze woorden vaak niet kennen en het lastig vinden om antwoorden goed te formuleren. Leesplezier en meer lezen zou uiteindelijk ook moeten leiden tot betere schoolprestaties.

Werkwijze

Leerlingen uit de bovenbouw kiezen zelf wat zij lezen. De meeste leerlingen gebruiken de tijd efficiënt door het lezen van fictie voor hun literatuurlijsten (NL, ENTL, DUTL, FATL, SPTL) of van non-fictie (artikel voor een PWS, krantenartikel). Uit lesboeken lezen of daaruit leren mag niet. Leerlingen hebben voorafgaand aan dit uur een boek gekozen en mogen tijdens het uur niet naar de mediatheek.

De leerlingen uit de onderbouw hebben tijdens de eerste periode verhalen gelezen uit een reader. De komende periode zijn ze meer vrij om zelf te bepalen wat ze gaan lezen, zoals boeken van www.lezenvoordelijst.nl. Daarnaast werken zij met Numo. Dit remediërende programma werkt adaptief. Vooralsnog werkt Numo alleen nog voor Nederlands.

De lessen van de onder- en bovenbouw worden verzorgd door verschillende onderwijsassistenten en docenten. De lessen worden per periode geëvalueerd en waar nodig wordt het programma bijgesteld, zodat het doel van de lessen gehaald wordt.

Het belang van lezen volgens onderzoek

Om succesvol te zijn op het gebied van studie, werk, relaties en financiële zekerheid is goed kunnen lezen van groot belang. 15% van de leerlingen die het basisonderwijs verlaat, is onvoldoende in staat om teksten soepel, precies en met begrip te kunnen lezen. De kans is groot dat de leesachterstand van deze leerlingen in de loop van hun schoolcarrière, en in hun verdere leven, verder zal uitbouwen.

Uit de resultaten van PISA blijkt dat de leesvaardigheid van Nederlandse leerlingen van 15 al langere tijd licht daalt. De leesvaardigheid van de Nederlandse leerlingen was in 2015 ruim hoger dan de gemiddelde scores internationaal. In 2018 is deze score echter wél significant gedaald en scoren de Nederlandse leerlingen rond het internationale gemiddelde. Het probleem van de Nederlandse leerlingen bij leesvaardigheid zit met name in het evalueren en reflecteren op wat zij gelezen hebben. Daarnaast is de motivatie om te lezen zeer laag terwijl gemotiveerd zijn om te lezen, juist bijdraagt aan de ontwikkeling van begrijpend lezen.